برای درمان واریس چه بخوریم؟
تغذیه مناسب می‌تواند نقش مؤثری در کاهش علائم و درمان واریس پا ایفا کند.
واریس زمانی ایجاد می‌شود که وریدهای پا متورم و بزرگ شده و باعث احساس درد و ناراحتی در فرد شوند.
با رعایت برخی اصول تغذیه‌ای و استفاده از مواد غذایی خاص، می‌توانید تورم، التهاب و عوارض این بیماری را کاهش دهید.
در این مقاله، به معرفی بهترین خوراکی‌ها برای کمک به درمان واریس و کاهش علائم آن می‌پردازیم.
نیاسین نوعی ویتامین B3 است که به گردش خون و کاهش سطح کلسترول در خون کمک می‌کند. این مزایا هر دو باعث کاهش استرس در وریدهای پا می‌شوند، بنابراین خطر واریس را کاهش می‌دهند. نیاسین را می‌توان در انواع غذاها مانند غلات، جو دوسر و ماهی‌تن یافت.
واریس پا زمانی ایجاد می‌شود که وریدهای پاها متورم و بزرگ گردند. این رگ‌های متورم می‌توانند موجب بروز احساس ناراحتی و درد در فرد شوند. شما می‌توانید با رعایت برخی نکات تغذیه‌ای و درمان‌های خانگی از میزان تورم و التهاب این رگ‌ها و عوارض بیماری واریس بکاهید. در این مقاله در مورد مواد غذایی مختلفی که می‌توان در درمان واریس از آنها بهره برد صحبت خواهیم کرد.
چه چیزی باعث بروز واریس می‌شود؟
عوامل مختلفی در ایجاد واریس نقش دارند، از جمله ژنتیک، سابقه خانوادگی و عادات رفتاری نادرست، مانند ایستادن‌های طولانی‌مدت. همچنین رژیم غذایی هر فرد اغلب تحت تأثیر عادتها و سبک زندگی اوست.
شغل‌هایی که نیاز به ایستادن طولانی دارند یا مصرف زیاد غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فود نیز می‌توانند خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند.
چاقی و واریس
چاقی و کم‌تحرکی به‌عنوان یکی از علل اصلی بروز بیماری واریس در افراد در نظر گرفته می‌شود. وزن بالا میزان فشار واردآمده بر عروق را در اندام‌ها افزایش می‌دهد و در نتیجه منجر به آسیب به دیواره این عروق و بروز واریس می‌گردد.
از جمله مواد پرکالری که در رژیم غذایی ایرانیان به‌وفور یافت می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- لبنیات پرچرب (مانند خامه و سرشیر)
- غذاهای سرخ‌کردنی
- آجیل، شکلات
- شیرینی
- انواع آبمیوه‌ها
جایگزین‌کردن این مواد با ترکیبات کم کالری می‌تواند در کاهش وزن نقش بسزایی داشته باشد. به‌علاوه، فعالیت فیزیکی منظم موجب حفظ وزن ایده‌آل و کمک به درمان واریس می‌گردد.
یبوست و واریس
یبوست یکی از عوامل موثر در افزایش خطر واریس است.
فشار وارد بر وریدهای پا هنگام یبوست می‌تواند منجر به مشکلات عروقی مانند واریس و هموروئید شود.
این موضوع به‌ویژه در دوران بارداری اهمیت بیشتری دارد، زیرا افزایش هورمون پروژسترون و مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند یبوست را تشدید کند.
توصیه‌ها برای پیشگیری از یبوست و واریس:
1. احساس دفع را جدی بگیرید: به تعویق انداختن دفع می‌تواند سیگنال‌های طبیعی بدن را مختل کند.
2. فعالیت فیزیکی: ورزش منظم به بهبود حرکات روده و کاهش یبوست کمک می‌کند.
3. رژیم غذایی مناسب: مصرف فیبر کافی و مکمل‌های آهن به همراه ملین‌های طبیعی می‌تواند از یبوست جلوگیری کند.
توجه به این نکات می‌تواند به پیشگیری از واریس ناشی از یبوست کمک کند.
اهمیت تغذیه در درمان واریس
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بیش از 20 درصد از جمعیت بزرگسال جهان به درجاتی از واریس مبتلا هستند و زنان دو برابر بیشتر از مردان در معرض این بیماری قرار دارند.
انتخاب مواد غذایی مناسب می‌تواند با تقویت دیواره رگ‌ها، بهبود گردش خون و کاهش التهاب، تأثیر قابل‌توجهی بر علائم واریس داشته باشد.
خوراکی‌هایی که باید از آنها پرهیز کرد!
- نمک زیاد: مصرف زیاد نمک باعث احتباس آب در بدن و تشدید علائم واریس می‌شود.
- غذاهای سرخ‌کرده: این غذاها می‌توانند باعث افزایش کلسترول بد و آسیب به رگ‌ها شوند.
- شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده: مصرف بیش از حد این مواد باعث التهاب و افزایش وزن می‌شود که فشار بیشتری به رگ‌ها وارد می‌کند.
- کافئین و الکل:
کافئین موجود در قهوه، شکلات و نوشیدنی‌های انرژی‌زا باعث افزایش فشار خون، کم‌آبی بدن و یبوست شده و به رگ‌های پا فشار بیشتری وارد می‌کند. مصرف الکل نیز خطر مشکلات عروقی و واریس را، به‌ویژه در زنان، افزایش می‌دهد. - غذاهای کنسروی :
غذاهای کنسروی حاوی ماده‌ای به نام بیس فنول هستند که شبیه استروژن عمل می‌کند. این ماده می‌تواند علائم واریس پا را تشدید کند.
خوراکی‌های مفید برای درمان واریس
نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب کافی (حداقل شش لیوان در روز) از جمله مواردی است که به طور مؤثری از بروز یبوست جلوگیری می‌کند. مصرف غذاهای حاوی فیبر در کنار آب به روان‌سازی دفع و عدم ابتلا به یبوست کمک می‌کند. اگر به‌جای آب، نوشیدن آبمیوه یا نوشابه‌های گازدار را ترجیح می‌دهید، بهتر است در این مورد تجدیدنظر کنید و آب را جایگزین این ترکیبات نمایید.
میوه برای درمان واریس
میوه‌ها و سبزیجات منابعی غنی از انواع ویتامین‌ها و فیبر به شمار می‌آیند و در نتیجه در کاهش بروز یبوست نقش دارند. توت و انجیر خشک و برگه زردآلو نیز به‌عنوان ترکیبات ملین طبیعی عمل کرده و از بروز یبوست جلوگیری می‌کنند؛ بنابراین می‌توانند در درمان واریس پا مفید واقع شوند.
به‌علاوه میزان کالری این اقلام غذایی نیز پایین بوده و این موضوع آنها را به انتخابی مناسب برای کاهش وزن مبدل می‌سازد. همان‌طور که گفتیم چاقی و اضافه‌وزن جزو عوامل تعیین‌کننده در شکل‌گیری رگ‌های واریسی محسوب می‌شوند.
فیبرها با پر کردن معده و القای حس سیری اشتهای شما را کاهش می‌دهند. وقتی اشتهای کمتری داشته باشید، طبیعتاً کمتر هم غذا می‌خورید و وزنتان کاهش پیدا می‌کند. خانم‌ها عمدتاً به چیزی حدود ۲۵-۲۱ گرم فیبر در روز نیاز دارند. این در حالی است که میزان مصرف ۳۸-۳۱ گرم فیبر در روز برای آقایان توصیه می‌شود.
فیبرها همچنین در گندم، برنج قهوه‌ای، جو، ذرت و حبوباتی مانند عدس به‌وفور یافت می‌شوند. مصرف حداقل پنج واحد میوه و سبزی میزان نیاز شما به فیبرها را تأمین می‌کند.
میوه‌ها و سبزیجات همچنین حاوی بیو فلاونوئیدها هستند. غذاهای حاوی فلاونوئید با خاصیت ضد اکسیدانی خود باعث کاهش التهاب و افزایش جریان خون در بدن شده و از ایستایی خون در عروق جلوگیری می‌کنند. به‌علاوه این ترکیبات فشار وارده بر دیواره عروق را کاهش می‌دهند و به‌این‌ترتیب از تورم رگ‌های واریسی پیشگیری می‌کنند.
مصرف اسیدهای چرب ضروری
اسیدهای چرب ضروری در بدن در منابعی چون ماهی، برخی روغن‌ها و انواع مغزها مانند گردو یافت می‌شوند و در پیشگیری از ابتلا به واریس و درمان آن نقش دارند.
| خوراکی | ماده مؤثره | نحوه کمک به درمان واریس | مثال مصرف روزانه |
| زردچوبه | کورکومین | کاهش التهاب و جلوگیری از تشکیل لخته در رگ‌ها | نصف قاشق چای‌خوری همراه غذا |
| بلوبری و توت‌فرنگی | فلاونوئیدها | بهبود جریان خون و کاهش فشار وارد بر رگ‌ها | 100 گرم میوه تازه یا اسموتی |
| آب | – | کاهش غلظت خون و بهبود عملکرد سیستم گردش خون | 8 لیوان آب در روز |
| گردو و بادام | اسیدهای چرب امگا-3 | کاهش التهاب و بهبود انعطاف‌پذیری دیواره رگ‌ها | 10 عدد گردو یا 15 عدد بادام |
| اسفناج و کلم بروکلی | ویتامین K | تقویت سیستم انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی داخلی رگ‌ها | یک فنجان اسفناج خام یا بخارپز |
| پرتقال و مرکبات | ویتامین C | تقویت دیواره رگ‌ها و بهبود گردش خون | 1 عدد پرتقال یا یک لیوان آب پرتقال |
| چای سبز | آنتی‌اکسیدان‌ها (کاتچین‌ها) | کاهش التهاب و بهبود جریان خون در رگ‌ها | 2 فنجان چای سبز در روز |
مکمل‌های خوراکی برای درمان واریس
برخی از ویتامین‌ها و فلاونوئیدها در بهبود وضعیت عروقی و کاهش علائم واریس مؤثر هستند:
1. ویتامین‌ها:
- ویتامین A, C, E: این ویتامین‌ها خاصیت ضد اکسیدانی دارند و به تقویت دیواره‌های عروقی کمک می‌کنند.
- ویتامین B3 (نیاسین): به کاهش کلسترول خون کمک کرده و جریان خون را تقویت می‌کند.
- ویتامین c: در تولید کلاژن، که برای استحکام دیواره عروق ضروری است، مؤثر است.
- ویتامین E: از تشکیل لخته‌های خون جلوگیری کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشد.
2. فلاونوئیدها :
با تقویت عروق و کاهش التهاب به درمان واریس کمک می‌کنند.
- هسپریدین، دیوسمین، روتین و سیانیدین: از عروق محافظت کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشند.
منابع: مرکبات، سیب، توت و چغندر.
توصیه می‌شود که قبل از مصرف هرگونه مکمل یا ویتامین، با پزشک مشورت کنید، زیرا مصرف بی‌رویه می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد.
همچنین تغییراتی در سبک زندگی نظیر انجام فعالیت‌های ورزشی، استفاده از جوراب‌های واریس و بالا نگه‌داشتن پاها نیز برای کاهش علائم واریس ضروری است.
