علت واریس پا: دلایل و عوامل اصلی ایجاد واریس [آپدیت ۱۴۰۳]
واریس چیست؟
واریس به گشاد شدن و تجمع خون در رگ‌های سطحی پاها اطلاق می‌شود.
در حالت طبیعی، خون از طریق وریدها به سمت قلب جریان پیدا می‌کند، اما در صورت ضعف عملکرد دریچه‌های وریدی، خون به جای برگشت به قلب، به سمت پایین برگشته و در رگ‌ها تجمع می‌یابد.
این امر باعث ایجاد رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده می‌شود که به نام واریس شناخته می‌شود.
علت‌های اصلی بروز واریس پا
در ادامه به اصلی‌ترین علت‌های شیوع واریس پا می‌پردازیم:
1. ضعف دریچه‌های وریدی
یکی از مهم‌ترین علل بروز واریس، ضعف در دریچه‌های وریدی است. این دریچه‌ها مسئول هدایت خون به سمت قلب هستند، اما وقتی عملکرد آن‌ها مختل می‌شود، خون به سمت پایین برگشته و در رگ‌ها تجمع پیدا می‌کند.
2. وراثت و عوامل ژنتیکی
ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به واریس دارد. افرادی که سابقه واریس خانوادگی دارند، احتمال بیشتری دارد که به این مشکل دچار شوند.
3. ایستادن طولانی‌مدت یا نشستن زیاد
افرادی که شغل‌های ایستا دارند یا بیشتر وقت خود را به صورت نشسته می‌گذرانند، در معرض ابتلا به واریس هستند. این وضعیت باعث فشار زیاد به وریدها و جلوگیری از بازگشت صحیح خون به قلب می‌شود.
4. چاقی و اضافه‌وزن
چاقی فشار اضافی بر وریدها وارد می‌کند و جریان خون به سمت قلب را مختل می‌سازد. بنابراین، در رابطه با ارتباط چاقی با واریس باید گفت افراد چاق بیشتر در معرض واریس قرار دارند.
5. بارداری
واریس حاملگی در نتیجه تغییرات هورمونی در دوران بارداری و فشار اضافی ناشی از رشد جنین باعث گشاد شدن رگ‌ها و ایجاد واریس می‌شود. در این دوران، بدن دچار تغییرات زیادی می‌شود که می‌تواند بر عملکرد وریدها تأثیر بگذارد.
6. افزایش سن
با افزایش سن، دیواره‌های وریدی ضعیف‌تر شده و عملکرد دریچه‌ها کاهش می‌یابد. این تغییرات باعث می‌شود که رگ‌ها گشاد شده و ظاهر پیچ‌خورده پیدا کنند.
7. هورمون‌ها و داروها
هورمون‌های زنانه، به‌ویژه استروژن، می‌توانند بر وریدها تأثیر بگذارند و آن‌ها را شل کرده و مستعد گشاد شدن کنند. مصرف برخی داروها نیز می‌تواند مشابه استروژن عمل کند و احتمال بروز واریس را افزایش دهد.
8. انجام فعالیت های سنگین و غیر عادی
مانند وزنه برداری و بدنسازی در افراد مستعد باعث بروز واریس می شود.
آمار و اطلاعات جالب درباره واریس
- طبق گزارش انجمن ملی واریس ایالات متحده (NVA)، تقریباً *25 درصد از بزرگسالان* در ایالات متحده از مشکلات واریس رنج می‌برند.
- یک مطالعه در انگلستان نشان داده است که حدود *50 درصد از زنان بالای 50 سال* به نوعی از واریس مبتلا هستند.
این آمار نشان‌دهنده شیوع بالای واریس است و تأکید می‌کند که بسیاری از افراد در معرض این بیماری قرار دارند.
منبع آمار بالا را می‌توانید در سایت https://www.veinhealth.org بررسی کنید.
نمودار شیوع واریس: علت‌ها و درصد فراوانی
این نمودار نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی و ایستادن طولانی‌مدت بیشترین تأثیر را در بروز واریس دارند.
درمان و پیشگیری از واریس پا
درمان‌های خانگی مانند ورزش، استفاده از جوراب واریس و تغییر در سبک زندگی می‌توانند علائم واریس را کاهش دهند.
اما در بسیاری از موارد، درمان‌های پزشکی ضروری است.
این درمان‌ها شامل:
- اسکلروتراپی
- لیزر درمانی
- آر اف (رادیوفرکانسی)
- چسب واریس
- جراحی
هستند که به‌طور مؤثری رگ‌های واریسی را درمان می‌کنند.
جمع‌بندی
واریس پا ممکن است به‌دلیل عواملی مانند وراثت، ایستادن طولانی‌مدت، چاقی، بارداری و افزایش سن بروز کند. آگاهی از این عوامل و پیشگیری از آن‌ها می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به واریس کمک کند. اگر علائم این بیماری شدید شد، مراجعه به پزشک برای درمان‌های مناسب ضروری است.
