واریس در بارداری: علت، پیشگیری و درمان [آپدیت ۱۴۰۳]

واریس در دوران بارداری یک مشکل شایع است که بسیاری از مادران باردار با آن روبرو میشوند. این عارضه به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش حجم خون و فشار ناشی از رشد جنین رخ میدهد و معمولاً در پاها، مچ پا و حتی ناحیه تناسلی ظاهر میشود.
فهرست موضوعات
Toggleواریس خفیف هیچ خطری برای مادران باردار و جنین به همراه ندارد و معمولا خطری متوجه جنین نخواهد شد.
درصورتیکه زمان کافی برای مطالعه کامل این مقاله را ندارید، با کلیک روی خلاصه مقاله به اطلاعات کلیدی و مختصر و مفیدی دریافت کنید.
1- واریس در بارداری
واریس یکی از عوارض شایع دوران بارداری است و حدود یک سوم از بانوان این مشکل را تجربه میکنند. تغییرات هورمونی در بدن مادر و تغییرات طبیعی فیزیولوژیک مانند افزایش وزن موجب بروز واریس میشوند.
2- انواع واریس در بارداری
بانوان باردار ممکن است انواع مختلفی از بیماری واریس را تجربه کنند که در ادامه به طور خلاصه برای شما بیان خواهد شد:
- واریس طنابی پا
- واریس مویرگی پا
- واریس دستگاه تناسلی
- واریس شکم
3- علل مهم واریس بارداری
- بالارفتن سطح هورمون پروژسترون
- افزایش حجم خون در گردش
- بزرگشدن رحم
4- پیشگیری از واریس بارداری
- پیروی از برنامه ورزشی منظم تحرک کافی
- بالا قراردادن پاها در فواصل زمانی کار روزانه
- درازکشیدن به پهلوی چپ در زمان خواب
- گنجاندن منابع ویتامین کافی با نظر پزشک
- در زمان نشستن پا روی پا نیندازید.
- احتراز از مصرف بی رویه نمک خوراکی
- جوراب واریس کلاس یک بالای ران در موقع روز و کار
5- روش کنترل علائم واریس واژن در دوران بارداری چیست؟
به طور کلی درمان خاصی برای واریس واژن در دوران بارداری توصیه نمیشود. اما با روشهای زیر میتوان درد آن را تسکین داد:
- به صورت مداوم از جوراب واریس و گن طبی استفاده کنید.
- برای کاهش تورم رگهای واریسی از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
- پدهای بهداشتی مخصوص بانوان نیز ابزار مناسبی برای تسکین درد واریس واژن در دوران بارداری هستند.
- به صورت طولانی مدت در یک حالت خاص مانند نشستن طولانی مدت قرار نگیرید.
- برای جلوگیری از خارش واژن میتوانید از پماد زینک اکساید استفاده کنید.
6- رگهای واریسی دوران بارداری چه زمانی از بین میروند؟
به صورت معمول رگهای واریسی دوران بارداری طی مدت زمان ۴ الی ۶ ماه بعد از زایمان از بین میروند. در غیر این صورت نیاز است بعد از گذشت ۶ ماه به متخصص مراجعه کنید تا از روشهای درمانی دیگر برای از بین بردن رگهای واریسی استفاده کند.
برای اطلاعات بیشتر درباره واریس در بارداری همچنین پیشگیری و درمان این ن
واریس در بارداری چیست؟
واریس بارداری، که به آن واریسهای حاملگی هم میگویند، رگهای متورم و پیچخوردهای هستند که در دوران بارداری، به خصوص در سه ماهه سوم، بیشتر در پاها، مچ پا و ناحیه تناسلی خارجی ظاهر میشوند. واریس در اطراف مقعد نیز میتواند رخ دهد که به آن بواسیر میگویند. رگهای عنکبوتی و رگهای طنابی روی پاها نیز از دیگر واریسهای شایع در دوران بارداری هستند.

دکتر مهرداد اقدسی برای درمان انواع مختلف واریس از روشهای تلفیقی متفاوتی استفاده میکنند که با عنوان درمان سریع واریس به روش پروفسور اقدسی شناخته میشوند و نتایج چشمگیری دارد.
برای دریافت مشاوره و ثبت نوبت، از طریق gdk; cdv hrnhlنوبت دهی آنلاین دکتر مهرداد اقدسی متخصص واریس اقدام فرمائید.
واریس دستگاه تناسلی، واریس واژن در بارداری
در دوران بارداری، خونرسانی به لگن افزایش مییابد و برگشت خون به قلب آهستهتر میشود. به همین دلیل، واریس واژن در بارداری یک موضوع نسبتاً شایع است و جای نگرانی ندارد.
این نوع واریس معمولاً در ناحیه تناسلی ایجاد میشود و به صورت رگهای برجسته و بنفش یا آبی دیده میشود. واریس واژن در دوران بارداری معمولاً خود بخود و بدون هیچ اقدامی طی شش هفته تا شش ماه پس از زایمان از بین میرود.
در صورتی که واریس دستگاه تناسلی پس از شش ماه از بین نرفت، میتوان از روشهای درمانی مانند اسکلروتراپی و در موارد شدیدتر از آمبولیزاسیون استفاده کرد.

علایم واریس واژن
شایعترین علائمی که زنان تجربه میکنند درد اطراف لگن و یا کمر است و درد اغلب در طول روز بدتر میشود.
- درد همچنین در حین مقاربت جنسی و قاعدگی تشدید میشود.
- احساس تکرر ادرار
خطرات واریس واژن در بارداری
واریس واژن روی نحوه زایمان یا سزارین تأثیری نمیگذارد و خطرناک نیست. این رگها جریان خون کمی دارند. در نتیجه، حتی اگر حین زایمان خونریزی نیز رخ دهد، بهراحتی قابلکنترل است. به طور معمول واریس واژن در حدود شش هفته پس از زایمان از بین میرود.
خانمها با سابقه چندین بارداری، چندقلوزایی، فیبروم، بیماریهای التهابی (PID) و کیست تخمدان مستعدگرفتگی لگن یا سندرم احتقانی لگن هستند. تشخیص قطعی واریس لگنی و تفکیک آن با سایر دردهای لگن باید توسط پزشک متخصص و آزمایشهای دقیق انجام شود.
علایم واریس در بارداری
- خارش و ناراحتی در پوست بالای رگها
- پاهای متورم (تجمع مایع)
- گرفتگی عضلانی
- حساسیت
- کبودی
- عارضههای پوستی مانند اگزما یا زخم واریسی (در موارد شدید)

در دوران بارداری، ورم خفیف پا کاملاً طبیعی است و بهدلیل افزایش ۵۰ درصدی حجم خون و مایعات در بدن مادر به وجود میآید. اما در بعضی موارد باید جدی گرفته شود.
علت واریس بارداری
علت اصلی واریس در بارداری ترکیبی از تغییرات هورمونی و فیزیکی است.
افزایش هورمون پروژسترون
این هورمون باعث شل شدن دیوارههای رگها میشود که میتواند جریان خون را مختل کند.
افزایش حجم خون
برای تغذیه جنین در حال رشد، میزان خون در بدن مادر تا ۵۰ درصد افزایش مییابد.
فشار رحم
رشد رحم میتواند جریان خون را مختل کرده و منجر به تورم و واریس شود.
نیروی جاذبه بیشترین تأثیر را در پاها دارد و بیشتر وزن افراد روی پاها قرار میگیرد به همین دلیل بروز رگهای واریسی پا مخصوصا واریس ران پا بسیار شایع است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در دوران بارداری، اگر با علائم زیر مواجه شدید، به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید یا ناگهانی در پاها ایجاد شود.
- تورم در بارداری تا حدی طبیعی است؛ ولی اگر تورم بیش از اندازه و یا ناگهانی به وجود آید.
- قرمزی یا گرمی یا کبودی بدون دلیل در پوست پا
- تنگی نفس و یا درد قفسه سینه
DVT در بارداری مهمترین خطری است که زنان باردار را تهدید میکند و میزان خطر و عوارض ناشی از آن بهمراتب بیشتر از عوارض زایمان، خونریزی و… است.
درمان واریس پا و واژن در دوران بارداری
واریس در دوران بارداری معمولاً پس از زایمان برطرف میشود، اما برای کاهش علائم و پیشگیری از پیشرفت آن میتوان اقدامات زیر را انجام داد.
۱. پوشیدن جوراب واریس بارداری
جوراب واریس به بهبود گردش خون کمک میکند. بهتر است صبحها قبل از برخاستن از تخت پوشیده شود.
۲. تغییر وضعیت بدن
از نشستن و ایستادن طولانی پرهیز کرده و هر ۳۰ دقیقه یکبار حالت خود را تغییر دهید.
۳. کمپرس سرد
برای کاهش التهاب و تورم مؤثر است.
۴. بالابردن پاها
در حالت استراحت، پاها را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
۵. ورزش ملایم
پیادهروی روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به تقویت گردش خون کمک میکند.
۶. رعایت تغذیه سالم
مصرف غذاهای سرشار از فیبر و ویتامینهای C و E بهسلامت عروق کمک میکند.
۷. خوابیدن به پهلوی چپ
این حالت فشار بر روی رگهای اصلی را کاهش میدهد.
در ویدیو زیر علت و روشهای پیشگیری از واریس بارداری توضیح داده شده است. با پیروی از این روشهای ساده و قابل انجام برای همه مادران عزیز باردار میتوانید از بروز واریس در بارداری پیشگیری کنید.
توصیه میکنیم این ویدیو کوتاه را ببینید و برای حفظ سلامت خود راهکارها را انجام دهید.
درمان واریس بارداری پس از زایمان
اگر پس از ۶ ماه بهبود نیافتید، روشهایی مانند اسکلروتراپی یا لیزر واریس روشهای درمانی مؤثری هستند.
راههای پیشگیری از واریس در بارداری
۱. ورزش منظم
فعالیت بدنی روزانه مانند پیادهروی به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه میتواند به بهبود گردش خون کمک کند. تمرینات کششی نیز به تقویت عضلات و رگهای پا مؤثر است.
طبق مطالعهای که در Phlebolymphology منتشر شده، ورزش منظم نقش مهمی در پیشگیری از واریس دارد.
۲. بالابردن پاها
چند بار در روز پاها را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. این کار به کاهش فشار روی رگها کمک میکند.
پژوهشهای علمی منتشر شده در PubMed Central نشان میدهد که این روش یکی از مؤثرترین راهکارها برای مدیریت واریس در بارداری است.
۳. استفاده از جورابهای فشاری
استفاده از جوراب واریس مخصوص بارداری میتواند به بهبود جریان خون و جلوگیری از تورم کمک کند. صبحها قبل از بلندشدن از تخت بهترین زمان برای استفاده از این جورابها است.
۴. پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانیمدت
تغییر وضعیت هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه میتواند از تجمع خون در پاها جلوگیری کند.
۵. کنترل وزن
حفظ وزن مناسب و رعایت رژیم غذایی تحتنظر پزشک از فشار اضافی روی رگها جلوگیری میکند.
۶. خوابیدن به پهلوی چپ
این وضعیت فشار وارده به رگهای شکمی را کاهش میدهد و جریان خون را تسهیل میکند.
۷. مصرف مایعات و فیبر
جلوگیری از یبوست به کاهش فشار به رگهای لگنی کمک میکند.
پرسشهای متداول و پاسخ دکتر مهرداد اقدسی
آیا واریس در بارداری منجر به زایمان زود رس میشود؟
همانطور که گفته شد خبر خوب برای اکثر خانمها این است که واریس بعد از چند ماه پس از زایمان به خودی خود برطرف میشود. در بعضی موارد در صورت نیاز درمان لازم تجویز میشود .پس هیچ جای نگرانی نیست و باعث زایمان زودرس نخواهد شد.
نتیجهگیری
واریس پا و واژن در دوران بارداری یک عارضه شایع اما قابلکنترل است. با انجام مراقبتهای ساده مانند استفاده از جوراب فشاری، ورزش ملایم، تغذیه سالم و تغییر وضعیت بدن میتوان علائم را کاهش داد و از تشدید آن پیشگیری کرد. این مشکل معمولاً پس از زایمان برطرف میشود، اما در صورت ماندگاری یا علائم شدید، مشورت با پزشک و درمانهای تخصصی توصیه میشود. داشتن آگاهی و رعایت نکات پیشگیرانه به داشتن بارداری سالم و بدون عارضه کمک میکند.
سلام آیا اگر خانمی حامله باشد می توانید لیزر برای او انجام بدهید؟ یا باید پس از زایمان انجام شود؟
خیر ، در طی دوران بارداری ترجیح بر عدم انجام درمان واریس است خانمهای باردار در طی بارداری ممکن است با تشدید واریس و یا بروز واریس مواجه شونداما رگهای واریسی پس از زایمان در طی دوره 3-6 ماه به مقدار زيادي محو می شوند رگهایی که پس از این دوره باقی ماندند نیاز به پیگیری و درمان دارند. در این دوران طبق صلاحدید و تجویز پزشک جوراب واریس مناسب بارداری بهتر است استفاده شود.و بعد از زلیمان و دوران شیردهی میتوانید با ارسال عکس در واتس اپ 09351802288 مشاوره جدید و تعیین نوبت کنید
سلام وقتتون بخیر،من چندسالی هست بعددوران بارداری،مویرگهای درشتی پشت زانوایجاد،درحال حاضرروی ران پاهم مشاهده میشه،ولی ریزتر،نمیدونم درپاهام بخاطرواریسن،یاخیر؟راهنمایی میفرمایین
سلام وقت شما بخیر
لطفا از وضعیت رگ هایی که میفرمایید برای ما اینجا یا در واتس اپ 09365066105 عکس ارسال کنید که بهتر شمارا راهنمایی کنیم
سلام آقای دکتر وقت بخیر .من آمنه عبادی هستم از ماهشهر خوزستان مزاحمتون میشم .شما رو خانم دکتر حاجی زاده معرفی کردن ممنون میشم من رو مشاوره کنید.من دچار واریز سطحی هستم و در ناحیه پا و مخصوصا باسن دچار واریس سطحی هستم ولی چون باردار هستم و نمیخوام تو بارداری بیشتر بشه و از طرحی مقداری درد هم از ناحیه پا و باسن که مربوط به واریس هست هستم ازتون میخوام در صورت امکان یک جوراب شلواری واریس که با شرایط من همخوانی دارد بهم معرفی کنید ممنون میشم.با تاکید بر اینکه روی باسنم رگ واریسی سطحی سبز دارم
سلام وقت شما بخیر
فعلا در شرایطی که شما دارید باید از جوراب واریس بلند کلاس یک استفاده کنید .
سلام من واریسمم ازحاملگی شروع شددوسال جوراب مصرف بازازش دست برداشتم اماالان بازگاهی موقع احساس بی حسی پامومیکنم دارویی به عمل بگیدمن انجام بدم آخه نگرانم
یکی از عوامل ایجاد واریس بارداری است که باید بعد از زایمان درمان شود در غیراینصورت پیشرفت کرده وباعث ناراحتی بیشتر فرد میشوند .
همسر من حدود ٥ سال قبل دچار عارضه DVT در فمورال پاي چپ شد بدليل مصرف قرصهاي بارداري از آن زمان تا كنون با توجه به اينكه از جوراب واريس استفاده ميكند كماكان تورم در كل پاي چپ را دارد بطوريكه قادر به ايستادن بيش از ١٥ دقيقه نميباشد عليهذا :
١- آيا درمان قطعي وجود دارد ؟
٢- من يك دختر ١٣ ساله دارم آيا بارداري دوباره براي ايشان خطرناك است؟
٣- ميتوان با عمل جراحي رگ معيوب را درمان يا باي پاس كرد ؟
با سپاس فراوان از شما
فردی که به دنبال مصرف قرص ضد بارداری دچارDVT شده ایت می تواند مجدد باردار شود منتهی در تمام طول بارداری روزانه نیاز به تزریق آمپول انوکساپارین دارد. در خصوص درمان دی وی تی ممکن است در مواردی استنت گذاشته شود و در مواردی هم نیاز به کاری نخواهد بود
سلام من خانم۲۸ساله هستم پرستارم و سال۹۲جراحی واریس شدم یک سال بعد مجدد واریسم با شدت بیشتر و عمقی تر تا کشاله رانم مواجه شدم مدام جوراب واریس می پوشم و تاجایی ک بشه رعایت میکنم ولی یک ساله درد شدید دارم و میخوام باردارشم خیلی نگرانم بنظرتون مشکل واریسم پیگیری کنم بعد برای بارداری اقدام کنم
سلام
معمولا در جراحی های واریس چون ریشه ها به طور کامل از بین نمیروند معمولا بعد از چند سال مجدد بیماری عود میکند لیزر درمانی روش جدید و تقریبا قطعی است که جایگزین جراحی های واریس شده.
جوراب واریس کمک چندانی به شما نخواهد کرد در مورادی نیز میتواند اثر سو داشته باشد
بهتر است قبل از بارداری حتما واریس شما درمان شود چرا که این واریس ها ریسک ایجاد لخته در دوران بارداری را بالا میبرند.
برای راهنمایی بیشتر بهتر است از واریس پای خود در واتس اپ 09365066105برای ما عکس ارسال کنید.
سلام آقای دکتر من یه خانم ۲۸ ساله هستم حدود نده سال میشه که واریس پا دارم حالا می خوام لیزر کنم که خیلی نگران هستم که دوباره برگرده واریس پام قبل از بارداری درمان کنم یا بعد بارداری
سلام در خصوص واریس برجسته طنابی نیاز هست که قبل اقدام به بارداری ، درمان انجام شود تا در بارداری مشکلی پیش نیاید
اما درمان واریسهای ریز و رگهای عنکبوتی بهتر است به بعد از زایمان موکول شود
سلام آقای دکتر بنده واریس دارم واریس بنده ارثی است الان قصد بارداری دارم ومیترسم بیشتر شود چه کار کنم راهنماییم کنید وبارداری اول هم نیست پشت پاهایم درد هم می کند
سلام
قبل از اقدام به بارداری به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید و با توجه به نوع واریس ضرورت درمان قبل بارداری و یا موکول کردن درمان به بعد از زایمان به شما توصیه خواهد شد
نظرمن حرفهای دکترعالی